Eerste hulp bij verkrachting
10 gouden tips voor degene die de eerste hulp verleent aan een slachtoffer van verkrachting.
Gaat u nu uw wenkbrauwen fronsen? Zo van, verkrachting… wat moet ik hier nu mee?
Ik hoop niets!
Ik hoop dat verkrachtingen “uit” raken, maar ik ben bang dat u en ik daar niets over te zeggen hebben. Voor het geval dat… wil ik hier iets neerzetten wat mogelijk mag helpen.
Laten we ervan uit gaan dat u een telefoontje krijgt van een dame (of heer) die u overstuur om hulp vraagt en aangeeft dat er een seksueel drama heeft plaatsgevonden.
Wellicht zijn er weinig woorden verspild voor u zegt in de auto te stappen en naar diegene toe te gaan. Doe dat dan ook terstond. Diegene telt geen minuten, maar seconden!
Iedere situatie is anders en ieder slachtoffer ook.
Ik ben ervan overtuigd dat u zelf de aanvullingen hebt die de specifieke situatie van u eist.
10 Tips voor Eerste Hulp bij Verkrachting
Dit zijn de algemene TIPS:
1
Waarschijnlijk loopt het slachtoffer te ijsberen tot u er bent of kijkt constant uit het raam. Zet het slachtoffer op een stoel, waarbij de rugleuning tegen een muur staat. Het helpt haar een gevoel van veiligheid te geven.
Immers, zij kan nu alles aan u overlaten.
Zorg dat het slachtoffer daar blijft, hetgeen voorkomt dat zij ineens onder de douche staat. Neem het heft in handen en onderneem actie. Het slachtoffer heeft u niet voor niets uitgekozen om hulp te verlenen en u hebt het niet voor niets op u genomen.
2
Praat even met haar en geef aan dat u later alle tijd hebt om haar op te vangen, maar dat u nu even moet weten wat er gebeurd is om te weten wie u moet bellen. Wees duidelijk en vraag het rechtstreeks: “Ben je verkracht, ben je geslagen en weet je ook door wie?”
Ga vervolgens bellen:
arts / stedelijke huisartsenpost / 112
Politie via 112, (zonder sirenes en capabele mensen)
Gebruik weinig, maar doeltreffende woorden en blijf het slachtoffer aankijken. Bel, hoe dan ook!
3
Hou de telefoon bij de hand; zoek iets om notities mee te maken en ga bij haar zitten. Bedenk gauw even wie u kan bellen in geval van nood en schenk al uw aandacht aan de gekneusde ziel.
Blijf bij haar!
Wacht samen op wat gaat komen en laat haar het verhaal vertellen in zo verre ze dat kan en wil. Gaat ze zich steeds herhalen, kan er een onderliggende angst zijn dat ze het vergeet. Biedt aan aantekeningen te maken.
Geef geen commentaar!
Hou het luchtig, maar integer. Probeer angst te voorkomen. Lukt dat niet? Stel dan voor een goede vriend te vragen voor het huis te posten. (De meeste verkrachtingen vinden in eigen huis plaats.)
4
Na het eerste relaas kunt u verwachten dat het slachtoffer gaat bibberen. Geef, zonder haar uit het oog te verliezen, iets warms te drinken en ook iets als biscuit om op te knabbelen.
Doordat ze haar verhaal gedaan heeft, laat ze een deel van de spanning los.
Let dus goed op haar reacties op uw reacties en stel de uwe desnoods bij. Hou de sfeer serieus-luchtig tot arts of politie arriveren.
5
Zorg dat het slachtoffer van de verkrachting zich (en haar verhaal) geaccepteerd voelt.
VOORKOM dat het slachtoffer gaat douchen of baden!
Ook als ze ineens zegt geen slachtoffer van verkrachting te zijn, ook als ze wat dan ook verzint. Zeg dat u daarvoor de toestemming van de arts nodig hebt; zeg dat u bang bent dat ze zich onwel gaat voelen. Maakt niet uit wat u zegt, zolang die waterkraan (ook in toilet) maar dicht blijft!
Eerst moeten alle medische – en daderdetails zijn afgehandeld.
6
Vraag vooral tijdens het bezoek aan het ziekenhuis, arts en politie aan het slachtoffer wat u voor haar kunt doen en waar ze wil dat u bent.
Wil ze dat u haar handje vasthoudt? Doe dat dan. Ook als dat niet logisch is – ook als er onderzoek gedaan moet worden (scherm u af door het slachtoffer aan te kijken).
Wil ze dat u om de hoek zit en haar moeder belt? Doen!
Maar blijf in contact. En zorg dat ze dat, wat later niet meer in te halen valt, afgehandeld wordt.
Blijf alert en doortastend.
7
En dan nu….. badderen!
Maak de badkamer tot een comfortzone! Laat haar een favoriet geurtje gebruiken, föhn haar haar, zorg dat ze zich warm en behaaglijk voelt en….. LAAT HAAR PRATEN, maar dwing haar niet!!!
Probeer haar iets te laten eten, snoepen, drinken.
Wil de politie haar die dag nog (een keer) spreken, vraag haar dan kleding uit te zoeken waar ze zich behaaglijk en prettig in voelt.
Wil ze zich compleet optutten? Perfect. Wil ze geen franjes? Ook goed. Bewapen u met papieren zakdoekjes (of bij gebrek daaraaan met schone theedoeken) (voorkom de rol toiletpapier) en ga!
8
Wanneer u haar naar het politiebureau gebracht hebt, weet u dat zij een tijdje in dat kantoortje zit. Wilt u even uw benen strekken, geef dan uw GSM nummer af en ga uw gang.
Laat de problematiek los. Ze is veilig en in capabel gezelschap.
Wilt u nergens heen en gewoon wachten?
Schrijf dan even uw verhaal. Dat wat u opgevallen is, dat wat ze u verteld heeft, dat wat u haar nog wilt zeggen.
Neem desnoods even contact op met uw thuisfront zodat ook daar de communicatie helder kan blijven.
9
Nadat alle officiële klusjes zijn geklaard, heeft de energie van het slachtoffer een flinke deuk opgelopen. Ze is moe, wil eigenlijk slapen, maar durft dat misschien niet in eigen bed of alleen in huis.
Maak een noodplan voor één nacht en desnoods de opvolgende dag. Bespreek ook wanneer zij weer alleen of thuis gaat slapen. Het beste is haar thuis te laten slapen wanneer dat veilig is (dan ontstaat er geen drempel om terug te gaan), maar iedere situatie is anders.
Maak desnoods een slaapplan met een club vrienden.
10
Zorg voor een goede follow up!
Na deze dag zijn er of een heleboel mensen die haar gaan helpen, waaronder een vorm van slachtofferhulp, of juist niet. Misschien zijn vrienden, familie en kennissen met haar begaan… zolang zij dat interessant vinden! Daarna zijn zij het slachtoffer “vergeten”. Dan is alles weer normaal en moet het maar “over” zijn.
Hou contact!
Liever vaak en kort, dan lang en zeldzaam. Zolang zij haar verhaal kwijt kan, doet ze niet aan dramabespreking. Met deze indicatie ontgaat u niets en kunt u voorkomen dat zij in een diep gat valt. Een verkrachting is geen intermezzo! Het raakt iemand lang en diep.
Wat u in deze situatie tegen kan komen, is niet altijd voor u begrijpelijk. Natuurlijk heeft u recht op een eigen mening. En wellicht bent u het helemaal niet eens met wat de arts, de politieagent of de hulpverlener zegt. Maar zolang zij haar (of hem) daarmee helpen, is het goed en doen zij gewoon hun werk. (Aprospos, ook jongens en mannen kunnen slachtoffer zijn / worden van verkrachting of een andere vorm van sexueel misdrijf.)
Voelt u irritatie bij u opkomen bij hun verkondigingen? Vraag dan beleefd om uitleg. Het is mogelijk dat zij uit ervaring geleerd hebben dat die aanpak op dat moment een geruststellend of opsporing bespoedigend effect heeft. Wanneer ze u dat uitleggen, dan kunt u het later eventueel aan het slachtoffer uitleggen.
Het zal allemaal wat meer tijd voor haar nodig hebben eer het tot haar doordringt.
En dan is het heel prettig dat u even de moeite hebt genomen uitleg te vragen.
Mensen zijn hard…
Men heeft al heel gauw een mening over het gebeurde gevormd en men heeft dat wellicht ook al naar buiten geventileerd, wanneer dat u ter oren komt.
Wanneer u een vertrouwelijk contact met het slachtoffer blijft onderhouden, kunt u schade van de mensen met “meningen” behoorlijk beperken.
Jullie hebben iets met elkaar gedeeld; de ervaring van de nazorg van een misdrijf. Dat schept een band. Het slachtoffer van de verkrachting kan daarna uit de ban springen, malle dingen doen, depressief raken of het contact verbreken. Het maakt allemaal niet uit. U hebt haar (of hem) een helpende hand geboden en u heeft een prestatie neergezet.
En daar mag u best trots op zijn!
Inderdaad, ik ben hem nu zelf aan het verspreiden via Facebook. Hoop dat het veel mensen zal wakker schudden en alert zal maken.
Dit is enorme wijsheid en iedereen zou deze tips moeten lezen. Het kan zoveel verschil maken voor het slachtoffer. En mensen kunnen inderdaad heel ondoordacht zijn in hun meningen, wat de emotionele schade alleen maar vergroot. Deze gouden tips zouden wat mij betreft meer onder de publieke aandacht gebracht moeten worden, zodat we écht een verschil kunnen maken!
Dank je, André, voor je warme reactie en compliment. Laten we hopen dat veel lezers het gaan delen, zodat de tips daar terecht mogen komen waar het (jammer genoeg) nodig is.